http://www.medindia.net/news/Religious-Leaders-Urge-People-to-Donate-Eyes-73126-1.htm

http://www.medindia.net/news/Religious-Leaders-Urge-People-to-Donate-Eyes-73126-1.htm

It is significant that 3 Hindu,Muslim and Sikh leaders have supported the noble cause of eye donation. We are very much lagging behind in this cause and depending on a small country like Sri Lanka for donated eyes.Is it not highly disgraceful to we crores of Indians?By keeping aside the superstitions,at least the so called educated community should come forward to give the precious vision to our 30 lakh bretheren who are striving in a murky darkness to get the donated eyes.
Since 1981, I am trying to promote this cause and can send the detailed brochures in English,Hindi,Marathi and Gujarati by e-mail to interested persons. They can visit my blog too for information on this topic.
My e-mail address - shreepad.agashe@gmail.com
My blog - www.netradaan.blogspot.com

- S.V.Agashe,Thane,Maharashtra.

-------------------------------------------------------------------------------------

This important news is posted by kind courtesy of MedIndia

Eye Donation

Award winning Indian ad for a cause- Hostel/Holi

Every year a national Eye Donation Fortnight is being celebrated between 25th August and 8th September and on this occassion, ( with a kind courtesy of Code Red Films and You Tube)I am posting this award winning and inspirational short film.

Vision - Only you can give -----

photographs by -S.V.Agashe. These photographs should not be copied and used without permission. परवानगीशिवाय या छायाचित्रांचा वापर करू नये.

सिंधूदुर्ग जिल्ह्यातील गजबादेवी, रेडी,खवणे,भोगवे समुद्रकिनारयांची मी काढलेली छायाचित्रे

आज आहे -जागतिक छायाचित्रण दिवस

आता खाणी वाढू लागल्या आहेत खरया परंतु सिंधूदुर्ग जिल्हा म्हणजे निसर्ग सौंदर्याची खाण आहे खाण!
सुंदर समुद्रकिनारे , खाड्या, नदी-नाले, नारळाच्या बागा अन त्यातील टुमदार घरे,डोंगर, दऱ्या,घाटातील अन इतर ठिकाणचेही नागमोडी रस्ते,विविध प्रकारची झाडे अन वनस्पती,वर्णन करावे तेवढे थोडेच!हा जिल्हा
आता महाराष्ट्राचा पर्यटन जिल्हा म्हणून जाहीर झाला आहे. तेव्हा अशा या जिल्ह्यातील विविध ठिकाणांना
भेट देत छायाचित्रे काढावीत तेवढी थोडीच!

आपले अभागी दृष्टिहीन देशबांधव यातले काहीच करू शकत नाहीत.

त्यांचाही जरूर विचार करा,
नेत्रदान करा.

Think of those---

This beautiful photograph is taken by myself somewhere in sindhudurg district of maharashtra.

Today is universal Photography Day

We can enjoy the art of photography or can appreciate such beautiful photographs.

Think of those visually impaired bretheren who are staying in a murky darkness

who can't --------

So let us come forward----

For Eye Donation

to give them the precious vision,

which only we can give.

नेत्रदानाचा संकल्प करा

आज आहे जागतिक छायाचित्रण दिन !

आपल्यापैकी बऱ्याच जणांना छायाचित्रणाची आवड असतेच. पूर्वी हा थोडा महागडा छंद जोपासणे कठीण वाटायचे परंतु आता आलेल्या डीजीटल कॅमेरयांमुळे अशी परिस्थिती राहिलेली नसून छायाचित्रणही फारच सोपे झाले आहे. निरागस,गोंडस बालके,प्रियजन,निसर्गाची विविध रूपे,विविध वस्तू,रंग आपण कॅमेऱ्यात टिपू शकतो,काही जणांना नुसता आस्वाद घ्यायलाही आवडतो. आपल्याला नेत्र असल्यामुळेच हे सर्व करू शकतो, आस्वाद तसेच आनंद घेऊ शकतो.

ज्यांना नेत्रच नाहीत, अमूल्य दृष्टीच नाही त्यांचे काय?
त्यांचा असा विचार आपण कधी केला आहे काय?
नसल्यास अशा दृष्टिहीन देश बांधवांचाही जरूर विचार करा,
त्यांच्यासाठी नेत्रदानाचा संकल्प करा.

स्वतंत्र भारतात,अंध पारतंत्र्यात!

आज आपण ६४ वा स्वातंत्र्यदिन साजरा करीत आहोत. आपण स्वातंत्र्य सर्वार्थाने उपभोगत असतांना भारतातील सव्वा कोटी दृष्टिहीन देशबांधव मात्र पारतंत्र्यसदृश अशा भयाण,काळ्याकुट्ट अंधकारात खितपत पडले आहेत,कसे तरी दिवस ढकलत आहेत.
त्यातील सुमारे ३० लाखांना नेत्ररोपणासारख्या साध्या,सोप्या मार्गाने अमूल्य दृष्टी मिळून त्यांना नवजीवनच प्राप्त होऊ शकते,त्यांच्या जीवनात प्रकाशाची रम्य पहाट येऊ शकते, त्यांच्या बेरंग आयुष्यात तिरंग्याचे अर्थपूर्ण रंग जाणवणारी दृष्टी जरूर येऊ शकते.
यासाठी दर वर्षी नितांत आवश्यकता आहे ती सुमारे लाख-दीड लाख नेत्रदानांची.अत्यंत खेदजनक वस्तुस्थिती मात्र अशी आहे की आज फक्त सुमारे १५ हजारच नेत्रदाने होत आहेत आणि निधन पावणारे आहेत मात्र तब्बल सुमारे ८० ते ८५ लाख!
हे अत्यंत व्यस्त प्रमाण एकीकडे असतांना श्री लंकेसारखा अत्यंत छोटा देश मात्र त्यांच्या देशात त्यांच्या नागरिकांनी उदात्त अशा जाणीवेतून दान केलेले सुमारे १० हजार नेत्र आपल्याला पुरवीत आहे.
याची काही लाज,लज्जा,शरम आपल्याला वाटणार आहे की नाही?
या खंडप्राय देशातील अनास्थेची ही अखंड अशी निर्लज्ज परंपरा नष्ट होणार आहे की नाही?देश विविध आघाड्यांवर स्वयंपूर्ण झालेला असतांना, होत असतांना या साध्या क्षेत्रातही तो स्वयंपूर्ण व्हावा यासाठी गांभीर्याने अन स्वतंत्रपणे आपण काही विचारच नव्हे तर कृतीही करणार आहोत की नाही?असे विविध प्रश्न पडतात खरे.
जाणीवपूर्वक कृतीने उत्तर देणे आपल्याच हाती आहे.

EYE BANKS LIST

Today, ( By kind courtesy of Eye Bank Association of India)
I am posting the all India list of Eye Banks
NB : This is not a list of all the Eye Banks in India
but only the list of member Eye Banks of
Eye Bank Association Of India , Hyderabad
( of which I am a Life Member )
-------------------------------------------------------------------------
LIST OF EYE BANKS IN INDIA
----------------------------------------------


ANDHRA PRADESH
Anakapalle (08924); District (NTR) Hospital: Anantapur (08554) Dr. Akbar Eye Hospital 225009;
Govt. General Hospital 220666/220667: Gunthakal (08552) Railway Hospital 227166; Adilabad (08732) District Headquarters Hospital 226474; Chittoor (08254) District Headquarters Hospital 228102 Eluru (08812) Govt. Headquarters Hospital 230401 Cuddaph (08562) Eye Collection Centre District Hospital 242152, Bharati Hospitals; Devarakonda (08691) C.H.C. 240510 Guntur(0863) Guntur General Hospital Eye Bank 221016; Gov!. General Hospital 2221818; Dr. Smita Sriman Memorial Eye Bank 2220028; Gudur (08672) Rotary Eye Care Center-251321; Hanmakonda (08712) Sarat Laser Eye Hospita 2447788/ 24487881: Jaya Hospitals 2577686. 2575905; Hyderabad (040) Ramayamma International Eye Bank -1919/23548266,30612514; SL Mishra Memorial Eye Bank 23221094, Chiranjeevi Eye & Blood Bank Research & Development Centre 23353114; Sarojini Devi Eye Hospital 23317274; Osmania GeneralHospital 24600146; Govt. General Hospital 24753424; M.N. Area Hospital 24527320; Kamineni Hospital 24022272: Hindupur (08556) District Hospital 220555; Jangaon (087162) District Hospital 22246, 220210; Kakinada (0884) Sri Kiran Institute of Ophthalmology 2306301: Gov!. General Hospital 2363401;Khammam (08742) Khammam Eye Bank 223756/1919, Khammam District Police Eye Bank 225333/226533; District Hospital 224310; Kadiri (08494),A.P.V.V.P. Area Hospital 224144; Kurnool (08518) Padmn. Dr. PS.R. Govt. Regional Hospital 255707, 255263: Sri Kolla Vijaya Bhasker Reddy Indian Red Cross Society Eye Bank 255347; Karimnagar (0878) Lions Club of Karimnagar
Charitable Eye Bank 2282273; Eye Donation Centre Distt. Headquarters Hospital2262478; Kamareddy(08468) V.T Thakur Memorial Lions Eye Bank 222646;Mahaboobnagar (08542) Kakatiya Eye Clinic 242505, 243989; Eye Donation Centre-District Hospital 243032, 244471; Machilipatnam (08672) D.B.C.S. District Hospital; Area Hospital: Nellore (0861) Modern Eye Hospital & Research Centre 2324868; D.S.R. Gov!. District Hospital 2326833, 2330024, Globe EyeFoundation-2349960 I 2349961; Nidadavole (08813) Sm!. Rajeshwari
Ramakrishnan Lions Eye Hospital 222000; Narasaraopet (08647); Area Hospital: Nandyal (08514) District Hospital 242575; Nizamabad (08462) District Hospital 221603. Aleti Raja Reddy Memorial Vikas Lions Eye Bank & Eye Hospital 550616: Nalgonda (08682) District Hospital: Narketpally -Kamineni Institute of Medical SCiences 272344/272829: Ongole (08592) Ongole EyeBank 233767, 231488, Lions Citizens Eye Bank Society, 282835/239069; District Hospital Prakasam 233270 Palakole (0881) Sri Rajavalli Radha Raman Lions Eye Hospital 2422879: Puttaparti (08555) Sri Sathya Sai Institute of Higher Medical Sciences 2287388, 2287551-3: Parvathipuram (08963) AreaHospital (Ophthalmic Unit) 221088. 228088; Rajahmundry (0883) Akhlra Eye
Hospital 2465700: District Hospital: Rampachodavaram (08864) CommunityHealth Centre 243578; Tirupati ( 0877) Navajeevan Blind Relief Centre 2239992/2238803: Srikakulam (08942) District Hospital; Secunderabad (040) Dr. Ranga Reddy Lions Eye Hospital:27706497 27700654: Suryapet (08684) Lions Club
of Suryapet Eye Hospital 220389: Sangareddy (08455) District Headquarters Hospital 276409 276431: Sompet (08947) Arogyavaram Eye Hospital & Contact Lens Clinlc-234334: Tirupati (0877) Netra Eye Bank 282273/243000; SVR.R.GG Hospital 2286666/27368: Tenali (08644) District Hospital; Tandoor(08411) District Hospital 272700; Vijayawada (0866) Swetcha Gora Eye Bank 2472370,2472330, Govt. General Hospital 257627: Visakhapatnam (0891)Rotary Netra Eye Hospital 2763570/2546915/2546413, Mohsin Eye Bank 1053/2714000'5624000 Gov!. Regional Hospital 2575478. 24650942 Vizianagaram(08952) OEU Lions Eye Hospital 281048/282471: Vuyyuru (08676) Rotary Community Service Trust 232280:. District Hospital 272670: Vikarabad (08416)Community Health Centre:
® ANDAMAN & NICOBAR
Port-Blair (03192) 232412233331-Deptt of Ophthalmology-DBCS-G.B Pant Hospital
ASSAM
Guwahati (0361) Shn Sankaradeva Netralaya 230338212304602. Jorhat (0376) Jeutl EyeBank 1919,2330835 2371545. Nalbari (03624) Nalban Eye Hospltal-220561: Tinsukia (0374) Lions Club International 21211.
BIHAR
Muzapharpur (0261) Nayandeep Eye Research Centre 244543. Patna (0612) CSN Eye Hospital 2348134.
Rajgir (06119) Netra Jyotl Seva Mandlram 25230/25240
CHANDIGARH
Chandigarh (0172) Govt Medical College & Hospltal-2607707/2665253. City Eye Bank 3099731/32.
Grewel Eye Inslitute-2747118/2898967. Dr A 0 Grover Memonal Charitable Trust-2666726/2660040:
PG I M.E R 1919 27478372555663. Shubh Karman Manav Seva Society 223688: Chandimandir (0172)
Command Hospital Western Command 2867549
CHHATTISGARH
Rajnandgaon (074) Udayanchal Chantable Eye Hospital & Research Centre 2424505. Raipur (0771)
NSC'B Medical College 270096: Aryavarta Seva Sansthan 2637637: Sn Auroblndo Netralaya 2537774:
M G M Eye Institute 5001035
DELHI
Delhi (011) Army Hospital 23036458. AEdward Maumenee Eye Bank 2925095229250757 1919. National
Eye Bank 26864851-65. Rotary Central Eye Bank 25721800/25781837: Guru Nanak Eye Centre 23234622
23234612: Guru Gobrnd Singh International Eye Bank 22542325/ 22543788: Indraprashta Apollo Hospital
26925858/26925801. Sewa Eye Bank 24313262/24313263. Dr Shroff's Eye Hospital 23271502.
Safdaqung Hospital 26198126 Hrndurao Hospital 23919578 /23919562 North Ex Bhnd Welfare &
Educational Society 27031288/27031488
GUJARAT
Ahmedabad (079) GUJaratResearch & Medical Institute 27866311-13. Indian Red Cross Society (Dholka)-
27413333. ASO Palov Eye Bank 2865537/2867932. Nagn Eye Bank 26466724/26460176. Bhavnagar
(0278) Indian Red Cross Cross Society 2424761/2430700. Chalthan (02622) SanJlvanrHospital 271184/
2712531271267. Jamnagar (02866) Samsan Vyavsta Samltl Eye Bank Vah/vatl Committee 2558854/
2671790: The Sathaye Foundation Trust 2276747. Kutch Andh Apang Manav Kalyan Society-Mandvi
221114: Killa-Pardi (0260) Abhlshyam Foundalion 2373615. Mehsana (02762) Mehsana Jaycees
Chantable Trust 252814. Marvad (0260) Sanl/vlnr The Human Welfare Society 2254920 / 2260110:
Navsari (02637) Rotary Eye Institute Sant Punrt Eye Bank 258920/258931. Dr Shroff Eye Hospital 250695
/253510: Patan (02766) U Smt Sharadaben M Shah Eye Bank 220187/ 230719{233496. Porbandar
(0286) Gokanr Eye Bank 2243336. Rajkot (0281) V G. Sapovadla Netraraksha Chantable Trust 2225190
239270: Sn RanchoddasJl Bapu Chantable Hospital 2457001. Shlvananda MIssion 283731 /283726
District Blrndness Control Society 244748. Sihor (0284) NM Bhuta Medical Foundation 2622139. Surat
(0261) Arpan Pubhc Chantable Trust-Lions Club of Surat (Mid Town! 2611423{2622427. Lok Drustht/ Eye
Bank 2545232. Maharaja Agarsen Chakshu Bank 2214713/2256841. Vadodara (0265) Medical Care
Centre Trust Children Hospilal 2463906{2464130 Sameep Eye Hosp/tal & Corneal Centre 2564436
2571545. SSG Hospital 3133393. Valsad (02632) R.N C Free Eye Hospital Eye Bank 244263254-886
Veraval (02876r JansamaJ Seva Sangh 223456 I 224956
HARYANA
Ambala (0171) Philadelphia Hospital 25535182553285. Faridabad (0129) Mahavlr Internalional 282595
Shaktl Eye Bank 25421047. Gurgaon (0124) Nlramaya Eye Bank-2321234 Hisar (01662) Jeevan Eye
Bank 220052,53. Karnal Eye Institute 254040. N C Jindal Institute of Medical Care & Research 221700 I
221169: Rohtak (01262) Pt. BD. Sharma PGIMS Eye Bank 244536/242552: Sirsa (0166) Lions Eye Bank
220323,220262: Dera Sacha Souda 2245453/226-0007. Narwana (01684) Shant/ Smntl Shn Madhav
Eye BanK 243322243321.
HIMACHAL PRADESH
Dharmasala (01892) Kangra DIS" Red Cross Society Eye Collection Centre 224888222843 Shimla(0177) Indira Gandhi Medical College 2272657.
JHARKHAND
Dumka (0643) Drishti 1919/240115/2424135: Petarbar (06549) Plyush Eye Bank 2356091235653 Ranchi
(0651) Bihar Eye Bank Trust 2545333. Dr Kashyap Memonal Eye Bank 2531188/2531255/2306760
Jamshedpur (0657) Roshnr 2225125/2233764
KARNATAKA
Bangalore (080) Dr. Rajkumar Eye Bank23325311/23326855; Lions International Eye Bank 1053/
22235005/22237628: Kishinchand Eye Bank & Corneal Grafting Centre 26707176/26701398; Prabha
Eye Clinic Eye Bank-2644131/2644141/6637041: Sri Satya Sai Hospital 28452330/28453058,
Shraddha Eye Bank-26634200/257603030: Karthik Netralaya 607911; Bhagwan Mahavir Jain Rotary
Eye Bank 23462559: Command Hospital 25369030/5369272: Vasudeva Murthy Memorial Eye Bank
26593210/26594504; Dr. B.R. Ambedkar Medical College& Hospital 25476498/25463442; Bagalkot
(08354) S. Nijalingappa Medical College & Hangal Shri Kumareshwar Hospital & Research Centre
2423591/2420420; Bijapur (08352) Lions Eye Foundation 252235/250235; Davangere (08192) Sri
Akkamahadevi Netradana Prerana Samiti 255112/253654; Social Welfare Institute of Mankind 222294,
Bidar (08482) Drushti Foundation 226642/227242 ; Belgaum (0831) Eye Bank -District Hospital-
2430728: Gokak (08332) Lions Eye Bank 226414: Holenarasipur (08278) Holenarsipur Eye Hospital
73133: Hubli (0836) S.G.M. Eye Bank Trust & Research Foundation 372325; Jaypriya Medical Foundation
2251011/2351766.: Drishti Eye Bank Association: Hospet (0839) Satyavathi Eye Bank 457997: Kollegal
(08224) Kollegal Eye Bank 222230: Kumbla (04994) Shri Bharathi Netra Chikitsalaya 232038/ Manipal
(08252) Kasturba Medical College 2571201: Mangalore (0824) K.S. Hegde Medical Academy 204471;
Father Muller Medical College & Hospital 2436301/2432688; Mysore (0821) Mysore Eye Bank & Research
Centre 2331216/2331794: Mysore Race Club Eye Hospital 2472532; Jagadguru Sri Shivarathreeshwar
Hospital 2563845: Raichur (08532) Rajiv Gandhi Super Speciality Hospital 236202: Rabkavi (08353)
Dr. AK Nadagouda Palil Eye Bank 230004/231128; Shimoga (08182) Friends Centre Eye & Blood Bank
73573/22229: Shimoga Mid Town Rotary Charity Foundation 274333, Sirsi (08384) Rotary Charitable
Hospital 2426980/2428457/2428490.
KERALA
Angamally (0484) Little Flower Hospital 2454774/2451546; Caticut (0495) Comtrust Eye Care Society
1919/2721620/2727942: Malabar Eye Hospital 2766956/2766280: Cochin (0484) Giridhar Eye Institute
2231-6791/2231-2303; Kannur (0497) Dhanalakshmi Hospitals 2701524-25/2701878: Dr. Babu's
Eye Clinic & Phaco Surgery Centre 25045015: Kozhikode (0495) Medical College 2354906; Ollur
(0487) Knights Eye Donation Forum. Pallakkad (0498) Aditya Kiran Eye Centre 2522393/2522385:
Lions Eye Bank & Cornea Grafting Centre 22571987 Perinthalmanna (0493) Moulana Hospital 2329251/
2522385 SMa Hospital Pvt. Ltd. 2227616; AI·Salama Eye Research Foundation 223060/225524;
Quillon (0474) Ozanam Eye Centre 274231-32: Thiruvananthapuram (0471) Govt. Ophthalmic Hospital-
2307749'2304046: Chitanya Eye Bank 2447183: Regional Institute of Ophthalmology 2307749/2304046:
Trivandrum ( 0471) Dr. SMCSI Medical College & Hospital 2250506; Trichur (0487) Institute of
Ophthalmology 221050. Medical College Hospital 24231050/24231802: Kasaragode (0499) Help
Rotary Eye Donation Centre 22420578. 22422324. Carewell Rotary Eye Collection Centre 2430180/
2422325: Kozhencherry (0468) Mulamooltll Eye Hospital-2213644 / 2297774
MADHYA PRADESH
Bhopal (0755) Regional Institute of Ophthalmology 2739303: Sewa Eye Hospital 2521156: Vaishali
Education Society 2552576 Bhopal Memorial Hospital & Research Centre 2742212: Dhanpuri (07652)
Eye Bank Regional Hospital 26330'26266: Indore (0731) Chhavi Eye Bank 2534782: Choltram Hospital
& Research Centre 2362491,2362498,2364930: Greater Kailash Nursing Home 2491425/2490285/
249175 Lions District Eye Hospital 2380554 238·0821. M.G.M. Medical College 2427301: Dr P.S. Hardia
Advanced Eye Surgery & Research Institute 25020429,30. Smt. Anusuyadevi Eye Bank 5033019:
Jabalpur (0761) NSCB Medical College Deplt. of Ophthalmology 223688 IN. Shukla Eye Hospital
2330133 Mandsaur (0742) Lions Labhmunl Eye Hospital 224-5818: Neemuch (07423) Dr. Narula
Eye Hospital 1919,224050220050: Gomabal Netralaya & Research Centre 2215261220122: Lions
Club Neemuch Central Eye Bank 221515 226815 Ratlam (07412) Kashyap Rotary Eye Bank 236299
Satna (07672) Netra Jyotl Microsurgery Eye Hospital 251077
MAHARASHTRA
Akola (0724) Smt. Annapurna Devi Agarwal Eye Bank 243781612433500: Akola Netradana & Netraropan
2434050. Ahmednagar (0242) Pravara Rural Hospital 22273600: Amaravati (0721) Amaravati
Netradan Sansthan 272096 Aurangabad (0240) Global Eye Bank 2484540,'0480003: Buldana (07262)
Dr. Chlnchole Eye Hospital & Eye Bank 242706·206: Chandrapur (07172) Sannutra Anandal Eye Bank
2252197 Vidarbha Netralaya 271431. Dahanu(02528) Divya Jyoti Eye Bank 222678: Dondaicha
(02566) Shantabai Jawarllal Kawad Rotary Eye Bank 245023/244516 Jalgaon (0257) Mangilal Bafna
Eye Hospital 2223302: Distt. Hospital 2226642: Jalna (02482) Shri Ganapati Netralaya 239001;
Kolhapur (0231) Kolhapur Eye Bank 2659019: Khargone () Khushi Eye Bank 234786: Latur(02382)Vivekanand Eye Bank 245901/245902103; National Association for the Blind 55354 , Miraj(02382) Lions Parasmal Kocheta Eye Bank 234499:
Mumbai (022) Gokhale Eye Bank & Research Foundation 24221820/24227425; Sri Hathibha KakalChand Eye Bank 23855555/23810707; Eye Bank Co-ordination & Research Centre 1919/24164342/24162929; Ghatkopar Arpan Eye Bank 25067293; 25060897; Lions Club of Gateway Eye Bank 23811292; Sion LTMM
College & LTMG Hospital Eye Bank 24093077,24076381; Shri Mulund K.V.O. Samaj Eye Bank 259155777/9320455777 Laser Eye Surgery Centre 26405951/26514066; P.O. Hinduja National Hospital & Medical Research Centre 24451515/24452222/24459199;Smt. B.C.J. General Hospital 26493737/26491203: Bombay City Eye Institute 23671011/23679234; INHS Aswini 22151686; Kapoor Eye Centre 23643513; Roshni Eye Bank 26438281, 2645-5891; Mahatma Gandhi Mission Hospital 27422459/27421723; Dombivli-(E) Shree Dombivli Manav Kalyan Kendra 2445574/2449563; Panvel (022) Laxmi Eye Institute-Eye Bank 27452228/27453147; (Thane) Sahiyara trust Eye Bank9320611919,9321311919,9320411919,5341919, 9892657656 ; Lions Club of Kopri Thane Eye Bank 25393455125393852; Vasai (02763) Vasai Blind Relief Association Eye Hospital & Lions Juhu Eye Bank 2308287/2308389; Lotus Eye Hospital 26207534 / 26207352; DeanCitizen's co-operative Hospital Ltd. 224449161; Rajwadi Hospital-Kapoor Eye Centre 2364-3513; CareCharitable Trust 23778889; Vile Parle Dr. Balabai Nanavati Hospital 26182255; Byculla Col. Sir Jamshedji Duggan Govt. Eye Bank, J J Hospital 23750102,23760943; Lion Loknath D. Char Eye Bank 2621246; Borivali Samarpan Eye Bank 28985751; Tarun Mitra Mandal 1919 (HOT LINE)
Nagpur Central India Eye Bank Hospital Research Centre 2522410/523416; DinanathMangeshkar Hospital & Research Centre 2402300; Guru Nanak Eye Hospital 264264-1065/2641714;Madhav Netra Pedhi 22058: Mahatme Eye Bank & Eye Hospital 1053/2234345/2222556, 2222255;Samarpan Eye Bank 28985751; Smt. Radhikabai Meghe Memorial Medical Trust 220494/ 233462; NasikDr. Bapaye Hospital Eye Bank 2506505; The National Association for the Blind 2580140/2579358;Sishil Eye Bank 2579791/2315342; Venkatesh Eye Institute 2559855/2539741/2541005® ; VasantibenNarendra Shah Eye Bank 2311358 1 2576058; Pune Poona Medical Foundation-Ruby Hall Clinic26123391 Extn.527715359; National Institute of Ophthalmology 5536369/5536324; Venu Madhav Eye Bank 24023000/1078: Mahatma Gandhi Rugnalaya's Eye Bank 24479443, 24475722; Janakalyan Eye Bank 24464287; Armed Force Medical College 2673290 Extn.6035/ 26306035; Bharati Vidyapeeth Deemed University 24373226/24364561; PBMA'S HV Desai Eye Hospital 26870043/26874144; Sangli(0233) Swami Swaroopanand Netralaya & Eye Bank 2530160; Solapur (0217) Smt. Mishribai GulabchandToshniwal Eye Bank Trust & Research Foundation 2315815; Sewagram (07152) Dr. Sushilnayar Eye Bank 284937; Washim (07246) Lions Club of Washim 2232660/2233660.
ORISSA
Bhubaneswar (0674) Drushti Daan 2590030/2411919; Rotary Club of Bhubaneswar Metro 2556184;
Berhampur (03482) Ecos Eye Hospital 2211822/2200211; Cuttack (0671) JPM Rotary Eye Hospital2363994
PONDICHERRY
Pondicherry (0413) Jawaharlal Institute of P.G. Medical Education & Research 272380-89; Gothi Eye
Bank2271115, 2271125; Jothi Eye Care Centre 2224534/2337659; Aravind Eye Hosprtals 2619100.
PUNJAB
Amritsar (0183) Sri Guru Ram Das Charitable Hospital 2559527/2553667-8; Dr. Daljit Singh Eye Hospital
2551600/2557260: Dr.Om Prakash Satyam Netralaya 2221128/2221132; Bathinda (0164) SOOMahabirdal
Charitable Hospital 2215280: Dhuri (01671) Netar Bank Samiti (Regd.) 22621129/22627229; Faridkot
(01639) Bharat Vikas Parishad 22251131; Jalandhar (0181) Mata Kulwant Kaur Bhai Sunder Singh
Beweja Eye Bank 2452233: S.G.L. Charitable Hospital 2481205/206; Kataria Eye & ENT Hospital (P) Ltd.
2254699; Ludhiana (0161) Christian Medical College 2643171-81, Extn. 4585/4544; Eye Bank-Dayanand
Medical College & Hospital 2471500; Punarjyot Eye Bank of Punjab 2464999/1919; Dhami Eye Care
2470981, Sharman Shri Phoolchand Jain Medical Centre 2441439; Mansuran (0161) B.S.S.B.M. Rural
Hospital 2842500: Eye Bank Mansuran 2464999; Muktsar (01635) Muktsar Eye Bank Society 2604465;
Dr. Markan's Patiala Eye Hospital 263405/261453; Mansa (01652) Eye Bank Society; 236390/222073;
Patiala (0175) Dr. Bansal Eye Hospital 2308454/223345; Rama Atraya Memorial Eye Hospital, (Ph. No.
Nil); Rajendra Hospital 2217450; Sohana (01888) Sri Guru Harkrishan Sahib Charitable Eye Hospital
Trust 258870/258411; Sunam (01676) Sunam Nettar Bank Samiti-222827/223723.
RAJASTHAN
Banswara (02962) Jain Eye Charitable Trust 240425; Pahchan 249224; Bikaner (0151) Shri Ratan
Netra Jyothi Sansthan; Bundi (0747) General Hospital 2442402/2442366; Bhilwara (01482) Bharat
Vikas Parishad 220999: Baran () Drishti Eye Bank & Eye Hospital 234665/231563; Hanumangarh (0149)
Sri Vardhaman Jain Dharmarth Eye Hospital 2921390, Jaipur (0141) Eye Bank Society of Rajasthan-
2609947/2604117: Pardaya Memorial Hospital 2732914/2732915; Sri Ram Eye Hospital 2607021;
Santokba Durlabhji Memorial Research Instiutute 2566251-8; Rajasthan Eye Bank 2621888;
® S.M.S. Hospital & Eye Bank(Ph. No. nill); Jodhpur (0291) TCM Eye Bank 2438655, 2550417: Thanchand
Mehta Eye Bank; Parmatma Chand Bhandari Charitable Trust 2752962; Kota (0744) Kola Eye Hospital &
Research Foundation2500707/2500044; Mount Abu (029742) JW Global Hospital & Research Centre
238347-48; Pali (0129) Shree Bhairav Eye Hospital 24413702; Sri Ganganagar (0154) Rotary City Eye
Bank 1919/2464358; Sri Jagadamba Charitable Eye Hospital 2425358/2464358; C.H. Udaram Sihag
Memorial Rotary Eye Bank 2433933/1919; Udaipur (0294) Lions Eye Bank 2524255/2425255; Bhilwara
(01482) Bharat Vikas Parishad 20999; Alakh Nayan Mandir 2413050.
TAMILNADU
Chennai (044) Lions Eye Bank Trust Distt 324Al-1919/28553840/5281: Vazhum Kangal Eye Bank
25956403/3594; CU Shah Eye Bank 1919/28261268/28271616; Regional Institute of Ophthalmology-
28267709/28253441; SriRamachandra Eye Bank 24765515-17; Rotary Rajan Eye Bank 28259635/
28261754; Balakrishna Eye Hospital & Research Centre 24359514/24340759, Eye Research Centre
28116233, UDHI Eye Hospitals 52188841/42; Prems Eye Clinic 24327736; Chidambaram (04144)
Chidambaram Lions Eye Bank Trust 22775; Coimbatore (0422) K.G. Eye Hospital 212121-29: Sankara
Eye Bank 24305341/2544680; Natraj Hospital Eye Bank-22866450/1081; COimbatore Eye Bank 2397274;
P.S.G. Institute of Medical Sciences 2570170; Aravind Eye Bank 2578901-5; The Eye Foundation 2472020/
2121; Lotus Eye Bank & Eye Care Hospital 2626464, 2626565; Cuddalore (04142) Coastal Vision Eye
Bank 230288; Dharmapuri (04342) Dharmapupuri Eye Forum: 260696; Erode (0424) Arasan Eye Bank
2258972, 2254563; Kanchipuram (04112) Sankar Charitable Trust 220452/223452: Kumbakonam
(0435) Lions Eye Bank Trust Distt. 324 A2- 243520/23532119; Kottaram ( ) DI Kumara Swami Health
Centre 270636/5952725; Madurai (0452) Rotary-Aravind Eye Hospital-253561 00/2532653. Nagercoil
(04652) Nagercoil Eye Bank-231671/230570: Aaditya Eye Bank 230787/230657; Pudukkottai (04322)
M.J. Vision Care Centre-309422; Salem (0427) TM.S. Eye Hospital 2416955; S.P.M.M. Hospital 240394-
95; Tiruchirapalli (0431) Institute of Ophthalmology 2460622/2862/1919; A.G. Eye Hospital-2792901/
2766101/401; Mahatma Eye Hospital 2740494/2741198; Tirunelveli(0462) Aravind Eye Hospital 2337103; Tirpur (0421) J.P. Gandhi Eye Bank 2745402/274940212741328.
Vellore (0416) Schell Eye Hospital (CMC) 232921.
TRIPURA
Agartala (0381) Society for Promotion of Eye Donation 2324024/2224184.
UTTARANCHAL
Dehradun (0135) Eye International 2764229; Gandhi Satabdhi Eye Hospital 26542792658686. Himalayan
Institute Hospital Trust 2412081/82; Haridwar (0133) Ganga Mata Charitable Eye Hospital 2426090: Sn
Bhumanand Charitable Hospital & Research Institute 2460011/2460173/2460722.
UTTAR PRADESH
Aligarh (0571) Eye Bank Gandhi Eye Hospital 2503962/2505968. Agra (0562) Neira Jyoti Kendra 2156515
S.N Medical College 2530619: Bareilly (0581) SRMS Eye Bank 2582014-25/2567724, Chandauli (05412-
8) Chandauli Janpad Netra Seva Sansthan 22620236/22310574; Chitrakoot ( 07670 ) Shn Sadguru
Seva Sangh Trust 265330; Dhampur (03144) Eye Bank Dhampur, 1919/230222/230999: Gorakhpur
(05513) Children of Mother Earth 2335838/2346369: Ghaziabad ( ) Palak Blindness Prevention Society
245542/247292 Haridwar (0133) Ganga Mata Charitable Eye Hospital & Research Institute 24601901
2460175; Jaunpur (05452) Jaunpur Eye Welfare Society 269532: Kanpur (0512) Khalrabad Eye Hospital
294134/210930; Kanpur Netra Nidhi 2556171210930/2922211 Dr Jawaharlal Rohat]1 Smarak Netra
Chikitsalaya 229724712218834;Tulsi Hospitals Ltd. 2536403125364041255617: Lucknow (0522)
Lucknow Eye Bank-233514412335122; King George's Medical University 2257840. Eye Bank & Keratoplasty
Centre C/o. Commandant 2296548; Mathura (0565 ) Shree Ramanlal Shorawala Eye Hospital 2401665
Meerut Cantt (0121) Military Hospital 2696535: LLRM Medical College-2763133: Moradabad (0591)
CL Gupta Eye Bank Welfare Society 191912454650:Noida (0118) ICARE Chantable Eye Hospltal-2555969
2535782; Rampur (0595) K.D. Dalmia Eye Hospital 2350409: Roorkee (01332) Atmaram Eye Bank 273726
Shahjahanpur (05842) Sahyog Viklang Seva Sansthan 22339701222472: Sitapur (05862) Rekha Dnshtl
Eye Care 2425011242769/241062; Saharan pur (0132), Roshnl Eye Bank Varanasi (0542) Varanasi Eye
Bank Society 191912333272/2333284: BH.U. Eye Bank Institute of Medical SCiences 1919'2307590: Indian
Medical Association-1919/2354197.
WEST BENGAL
Asansol (0341) Asansol Prevention of Blindness Sociely 22523312255280: Barrackpore (033) Prova
Eye Bank 25931729/3737: Balurghal (03522) Prayash Atreyee Eye Bank-255989: Durgapur (0343)
Durgapur Blind Relief Society254802612557647: Netaji Eye Hospital & Eye Bank 2573971. Howrah (033)
Howrah Lions Hospital-Unit Corneal Grafting 2660547012015: East Lions Hospital 26692104.
Ram Raja Nabln Sangla Eye Bank & Seba Kendra 2772255/26675022: Hooghly -Serampore SevaKendra & Chakchu Bank; Khagra (03482) Murshidabad Eye Care & Donation Centre 252124.Kharagpur (03222) Mldnapore Eye Bank & Eye Care Unit 277331/870: Kolkata (033) Mukta Eye Bank255188/259585: Internallonal Eye Bank 23585758/23596636: Regional Inslltute of Ophlgy. 2413853/2414901: Silver Lion Eye Hospital 24736940/25392084; Suvendu Memorial Seva Pratisthan-24469728/24681257; Command Hospital (EC)22226391/2335308: Vanmukta Eye Bank 23580201/23341628;Anandlok Netralaya 23592931/32/33: BBB Hospital & Research Centre 24781687: Lions Eye Bank &Visual Care Centre 22414168/ 22593230: MP Blrla Eye Donation Centre 2281778081: Siluguri (0353)Slliguri Lions Eye Bank 2511004/ 2519793. Siligun: Greater Lions Eye Bank 2543301/2543457
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
As telephone numbers are likely to change. please ascertain the new numbers In case of doubt Additional
eye banks might be added to the list from time to time Call or write to the Eye Bank Association of India
for latest brochure. Printed In September 2005.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TIPS ON HOW TO DONATE EYES FOR DONORS
1. Fill the pledge form attached and register your intention of donating your eyes.
Though this step IS not necessary. it is useful to declare your commitment.
2. Preserve the donor card carefully It will serve as a long-term reminder for every one
3. Declare your Intention of eye donation to your family members. friends, doctor and relatives
4. If you shift to a new house record the address and telephone no. of the new eye bank nearest to your home

TIPS FOR RELATIVES
1. Get the vital death certificate qUickly and call the nearest eye bank for eye donation.
2. SWitch off fans (keep Ac. on) and place wet cotton/cloth With Ice cubes over the closed eye lids. It will help keep the eye balls moist.
3, Raise the head With pillows
4, Fill up the consent form for eye donation
5, Please note that a blood sample is collected from the donor to check for HIV,Hepatitis. etc

Provide adequate support to the eye bank functionaries to enucleate the corneas Without delay

For more information please contact - Eye Bank Association of India
Plot No 12. BNR Colony. Road No. 14. Banjara Hills. Hyderabad - 500 034
Phone 040- 23544504 I 23545454 Email: ebai@vsnl net. WebSite www ebai.org


Let Your Eyes Change Someone's Life

नेत्रदान प्रचार-प्रसार कार्य

माझे नेत्रदान प्रचार-प्रसार कार्य
१९८१च्या सुरुवातीस मी वैयक्तिक पातळीवर कल्पाक्कम,तमिळ नाडू येथे नेत्रदान प्रचार-प्रसार कार्यास सुरुवात केली.
घरात कोणाला अंधत्व आले किंवा अंधत्व घेऊनच कोणी जन्माला आले म्हणून मी हे काम सुरु केले की काय असे काही जणांना वाटते परंतु तसे काहीच नाही.अणुशक्ती खात्यातील नोकरीनिमित्ताने १९७१ ते १९९१ माझे वास्तव्य तेथे असतांना १९८०च्या अखेरीस Reader's Digest मध्ये 'Sri Lanka gives eyes to the world' हा लेख मी वाचला आणि अचंबित झालो. हा इवलासा देश ३६ देशांना नेत्र पुरवतो हे वाचून फारच आश्चर्य वाटले.याला कारणीभूत होते डॉ. हडसन सिल्वांचे अथक प्रयत्न आणि त्यांना मिळालेली त्यांच्या पत्नीची साथ!
काही दिवसांतच ८० कि.मी.वरील चेन्नैला जाऊन तेथील सरकारी(भारतातील पहिल्या)नेत्रपेढीतून माहिती घेतली. लगेचच कार्यालयात सूचना लावून,अर्ज सायक्लोस्टाइल करून घेऊन कार्याला सुरुवात केली. मुंबईला जे जे आणि हरकिसनदास रुग्णालयांतील नेत्रपेढ्यांतून माहिती घेतली. भारतात नेत्ररोपणे होतात त्यातील अर्धे अधिक नेत्र हे श्री लंकेतून येतात हे वृत्तपत्रांतून वाचून फारच लज्जास्पद वाटले.
आपला एवढा मोठा देश आणि हे असले अत्यंत लाजिरवाणे परावलंबन? थूत!
त्या वेळी एकूण दृष्टिहीन होते ८० लाख, नेत्ररोपणाने दृष्टी मिळू शकणारे त्यात होते २० लाख आणि नेत्रदाने होत होती फक्त अडीच हजार! आपण थंड होतो,षंढ होतो आणि श्री लंका आपल्याला नेत्र पुरवीत होती. आजही आपण अगदी तसेच आहोत आणि श्री लंका नेत्र पुरवतेच आहे.
हे सर्व पाहता आपल्याला जमेल तेवढे,जमेल तसे आणि जमेल तेथे या क्षेत्रात काही ना काही करीत राहण्याची भावना सहजीच मनात रुजली.
दसऱ्याला आयुधा पूजा व्हायची,या निमित्ताने थोडी मानवतेचीही पूजा करा अशी सूचना लावल्यावर बरा प्रतिसाद मिळाला. नंतर देशात मोठा दुष्काळ पडलेला असतांना मी नेत्रदात्यांचाही दुष्काळ असल्याचे एक पोस्टर बनवून लावले आणि प्रतिसाद वाढला. 'EYE DONATION-NEED OF THE NATION' असे एक घोषवाक्य एका पोस्टरसाठी सहजच तयार झाले.
आमच्या रुग्णालयातील नेत्रतज्ञ ,अधिष्टाते यांना भेटून,पत्र लिहून नेत्रदानाविषयीही काही करण्याविषयी सुचवले.श्री लंकेतून येणाऱ्या नेत्रांची व्यवस्था पाहणाऱ्या लायन्स क्लबमधून एक खास फ्लास्क मिळवून तो आमच्या नेत्रतज्ञांकडे सुपूर्द केला.नेत्र काढण्याचे प्रशिक्षणही ते घेऊन आले. कलपाक्कम रिक्रिएशन क्लबतर्फे भरणाऱ्या कार्निवलमध्ये स्टॉल मिळवून जनजागृतीचा पहिलाच प्रयत्न केला आणि चांगला प्रतिसाद मिळून तो माझा परिपाठच झाला. १० वर्षांत सुमारे १२०० प्रतिज्ञापत्रे भरली गेली, यात ६०% महिला होत्या.शास्त्रज्ञ म्हणवणाऱ्या नवऱ्याचा विरोध असतांनाही काही जणींनी ती भरली होती. आजही मला याच प्रमाणात महिलांचा प्रतिसाद मिळतो.
कौटुंबिक, सामाजिक कारणे, आवडी- निवडी आणि मुख्यतः नेत्रदानातही अधिक काही करता येईल या विचारातून १९९२ साली मी मुंबईला बदली घेऊन आलो आणि कार्य थोडेफार वाढले. नेत्रदान मोहिमा कोणी घेत असल्यास किंवा घेण्याविषयी सुचवून त्यांना मदत करू लागलो. १९९३ च्या सुमारास बोरीबंदर रेल्वे स्थानकावर के सी महाविद्यालयातील मुलांनी मोहीम घेतली होती. रजा घेऊन (आज माझ्या अर्ध्या अधिक रजा या कार्यासाठीच घेतल्या जातात ) आणि माझ्याकडची तुटपुंजी पोस्टर्स(आज माझ्याकडे मोठाच संग्रह आहे ) घेऊन मी त्यांना सामील होत लोकांना माहिती देण्यासाठी तेथे ९ तास उभा राहिलो.हा माझा उभे राहण्याचा विक्रमच झाला. असाच तरुणांच्या उत्साहाला विविध ठिकाणी हातभार लावला.त्यासाठी दादर,चेंबूर,बोरीवली,ठाणे स्थानकांत बसलो. गणेशोत्सवात नेत्रदानावरील सजावटीसाठी हातभार लावला.'तरुण पिढी काही करीत नाही' या म्हणण्याला उत्तर देणारा उत्साह पाहिला तसाच थोडा विरोधाभासही पाहिला. काही ठिकाणी वृद्ध व्यक्ती नेत्रदानास तयार असतात परंतु तरुण अन मध्यमवयीन बिचकतात.
नेत्रचिकित्सा शिबिरे विविध उत्सव वगैरे निदान ५० ठिकाणी टेबल टाकून बसलो. किमान ५० ठिकाणी २ ते १० दिवसांचे स्टॉल घेऊन बसलो (बरेच स्टॉल मला उद्योजक महिलाच मोफत देतात) यात माझी पत्नी, पुष्पाचाही वाटा फार मोठा आहे. जरूर असेल तेथे रजा घेऊनही ती १०-१० तास माझ्याबरोबर बसते,साहित्याची हमाली करते,खाण्यापिण्याचेही पाहते,उभी राहून लोकांना इत्यंभूत माहितीही देते. इतर आवडी-निवडी,छंद बाजूला सारून मी किती वेळ श्रम आणि पैसा या कार्यात घालवतोय याचा कधीही विचार न करता तिची कृतिशील साथ अगदी १९८१ पासून मला कायमच लाभली आहे.
सुमारे ४०ठिकाणी मी पोस्टर प्रदर्शने भरवली आहेत.स्टॉल टाकून बसतो तेव्हा मी नेत्रदानासोबतच देहदान, त्वचादान, रक्तदान तसेच अवयवदानावरही माहिती आणि माहितीपत्रके देतो. (मी आतापर्यंत ३६ आणि पत्नीनेही ५-६ वेळा रक्तदान केले आहे)
उन,धूळ,वारा,पाऊस, भयानक उकाडा,विविध दर्प-वास -गंध ,कलकलाट,प्रसाधन गृह - पिण्याच्या पाण्याचा अभाव अशा विविध बाबींना तोंड देत चिकाटीने बसावे लागते, प्रसंगी मान-अपमान गिळावे लागतात. मी हे का करतो? काही जण याला सोशल वर्क म्हणतात, मी सोशल मार्केटिंग म्हणतो.नेत्रदानासाठी लोक आपल्याकडे येणार नाहीत,आपणच गर्दीत जाऊन बसले पाहिजे. बऱ्याच जणांची नेत्रदान करण्याची ,जाणून घेण्याची इच्छा असते परंतु कुठे जायचे ते माहिती नसते किंवा नेत्रपेढीत जायला वेळ नसतो किंवा जाणे राहून जात असते.अशांची सोय होते.
बरेच जण म्हणतात की हे मी समाधानासाठी करीत असेन. यात समाधान कसले? या महाप्रचंड देशात, महाप्रचंड लोकसंख्या असतांना,त्यात प्रचंड सुशिक्षित ,महासुशिक्षितही असतांना असे काही करावे लागावे,सव्वा कोटी दृष्टीहीनांपैकी तीस लाखांना अमूल्य दृष्टी मिळण्यासाठी लाख दीड लाख नेत्रदाने होणे अत्यावश्यक असतांना जाणाऱ्या ८०-८५ लाखांपैकी फक्त सुमारे १५ हजारांचीच होऊन या अगदी थोड्याच देशबांधवांना भयाण अंधकारात श्री लंकेतून येणाऱ्या नेत्रांकडे आशाळभूतपणे डोळे लावून बसावे लागावे याची खंत अन शरमच वाटते.
सुमारे १५ वर्षांपूर्वी २ डॉक्टरांची नेत्रदानावरील व्याख्याने ऐकल्यावर आपणही या विषयावर बरे बोलू शकू आणि त्यातून ही नितांत राष्ट्रीय गरज अधिकाधिक लोकांपर्यंत पोचवता येईल असे वाटून मी व्याख्याने द्यायला सुरुवात केली.प्रोजेक्टरसारख्या सोयी सगळीकडेच नसतात तसेच सर्वसामान्यांना नेत्रदान-का?कसे?कधी?कोठे?कोणी?कोणासाठी? अशा प्रश्नांची उत्तरे सविस्तरपणे मिळाली तर जास्त चांगले होईल असे वाटले. लाजिरवाणे परावलंबन अधिक अधोरेखित करू लागलो. नेत्रदानावरील अधिकाधिक माहिती कायमच मिळवत जाऊन ती सादर करत गेलो. माहितीच्या अचूकतेवर भर दिला. नेत्रतज्ञांच्या उपस्थितीतही दिलेली व्याख्याने त्यांना आवडली. सुमारे १२ वर्षांपूर्वी डॉ. तात्याराव लहाने यांनी त्यांच्या कार्यालयात त्यांच्या विभागातील सर्व नेत्रतज्ञांना बोलवून पुष्पगुच्छ देऊन माझा छोटासा सत्कार केला, आपल्या अल्पशा कार्याची पोचपावतीच मिळाल्यासारखे वाटले.सुमारे ६ वर्षांपूर्वी पार्ल्याच्या संवेदना प्रतिष्ठानने दीनानाथ नाट्यगृहात दादरच्या डॉ. निखील गोखलेंच्या उपस्थितीत नेत्र विषयावरील गाणी सादर करीत केलेला सत्कार म्हणजे कडीच वाटली. अशाच गाण्यांसह विरारच्या 'स्नेह' संस्थेने ४ वर्षांपूर्वी संस्मरणीय सत्कार केला होता.
इतरही काही सत्कार होऊन कार्य आणि मुख्यतः नेत्रदानाची माहिती विविध ठिकाणी पोचून जागृतीही झाली.
मुख्यतः मराठी तसेच हिंदी,इंग्रजीतून सुमारे १२५ व्याख्याने आतापर्यंत दिली. एखाद्या घरात १५-२० जण जमले तरी मी सीडी दाखवूनही अनौपचारिकपणे माहिती देऊ शकतो. वाशीच्या एका मारवाडी भगिनीने तिच्या नातीच्या बारशाच्या समारंभातच माझे नेत्रदानावर व्याख्यान ठेवणे हा एक विशेष अनुभव होता. तसे पाहता गुजराती,जैन,मारवाडी समाज नेत्रदानात अग्रेसरच आहे.
दूरदर्शन , ठाणे वार्ता वाहिनी तसेच आकाशवाणीवर मुलाखती झाल्या.बऱ्याच नियतकालिकांतून माझी आवाहने,पत्रे,लेखही प्रसिद्ध झाले.माझ्या कार्यावर काही जणांनी लेख लिहिले.या सगळ्यातून थोड्थोडा प्रतिसाद वाढत गेला. नेत्रदान हा गंभीर विषय विनोदी ढंगात आणि संवाद स्वरुपात सादर केलेली माझी 'डोळस दान' ही एकांकिका आणि नेत्रदानावरील माझ्या १४ कवितांचा 'प्रकाशाची पहाट' हा आगळावेगळा कवितासंग्रह पुष्पश्री प्रकाशनातर्फे प्रसिद्ध केला.माझ्या मते मराठीतील ही एकमेवाद्वितीय अशी पुस्तके आहेत.
सुमारे १३-१४ वर्षांपूर्वी मी एक सविस्तर माहितीपत्रक बनवून त्यात मुंबई-पुण्यातील नेत्रपेढ्यांच्या दूरध्वनी क्रमांकांचाही अंतर्भाव केला.याचीच पुढे इंग्रजी आणि हिंदी भाषांतरेही केली. दहिसरमध्ये एका व्याख्यानात पत्नीची सौ.सुधा सांगळे यांच्याशी भेट होऊन त्यांच्या यजमानांनी गुजराती भाषांतर तसेच मुद्रणही करून दिले. स्टॉलसाठी,व्याख्याने,पोस्टर प्रदर्शने,पोस्टाने पाठविणे, घरी भेटायला येणाऱ्यांना वगैरे देण्यासाठी, विविध सभा- समारंभात वगैरे वाटण्यासाठी, दवाखाने-औषधांची दुकाने वगैरे ठिकाणी ठेवण्यासाठी, सूचना फलकांवर लावण्यासाठी वगैरे वगैरे नानाविध उपक्रमांसाठी मला हजारो माहितीपत्रके लागतात.यासाठी मला आतापर्यंत सुमारे ४५ प्रायोजक मिळाले असून सुमारे सव्वा लाख तरी माहितीपत्रके मी त्यांच्या मुद्रण सौजन्यामुळे प्रसृत केली असतील, त्यावरून काही जणांनी प्रती काढून वाटल्या असतील त्या वेगळ्याच! काही माहितीपत्रके तसेच स्टीकर्स ,कार स्टीकर्स, फ्लेक्स आणि कापडी फलक (banners) मीसुद्धा बनवून घेतले, यासाठीही काही प्रायोजक मिळाले. दवाखान्यांतून लावण्यासाठी एका शिक्षकांनी मला ११० बोर्ड बनवून दिले, काहींनी गणेशोत्सवात लावण्यासाठी banners बनवून दिली.
नेत्रदानाचा संदेश देणारी चष्मा कव्हर्स, पर्सेस तसेच कापडी पिशव्याही मी तयार करून घेतल्या आहेत.
सुमारे ५-६ हजारांनी तरी माझ्यामुळे प्रतिज्ञा पत्रे भरली असतील. आता मी मोजदाद ठेवणे बंद केले असून मी ती देतो आणि भरून परस्पर त्या त्या ठिकाणच्या नेत्रपेढ्या सांगून त्यांच्याकडे सुपूर्द करायला-पाठवायला सांगतो. व्याख्यानाच्या वेळी विविध मंडळे संस्था वगैरेंकडे १ प्रतिज्ञा पत्र देऊन त्यावरून प्रती काढायला सांगतो.
सुमारे २० जणांची प्रत्यक्ष नेत्रदाने माझ्यामुळे झाली,अप्रत्यक्ष बरीच झाली असावीत.गेलेल्या व्यक्तींच्या नातलगांचे बरेच फोन येऊन त्यांना माहिती, जवळच्या नेत्रपेढीचे दूरध्वनी क्र. आम्ही (कुटुंबीय) देतो किंवा कार्यवाही करतो. देहदानासाठीसुद्धा असे दूरध्वनी येत असतात.
आताच्या 'ई'युगात मी 'www.netradaan.blogspot.com' हा ब्लॉग सुरु केला असून सध्या यात प्राथमिक माहिती दिलेली आहे.क्रमशः त्यात भर पडेलच तसेच इतरही काही भाषांतून माहिती देण्याचा विचार आहे. 'ई' मेलवरून विविध परिचित तसेच (अनेक मार्गांनी 'ई' मेल पत्ते मिळवून) अपरिचितांनाही मी नेत्रदानावरील सविस्तर माहितीपत्रके पाठविणे सुरु केले असून त्यांनी ती अनेकानेकांना पुढे पाठवित रहाणे (forward करणे) अभिप्रेत अन अपेक्षित आहे.यातून शेकडो-हजारो-लाखो लोकांपर्यंत माहिती पोचून पुढेमागे मोठ्या प्रमाणात नेत्रदाने होऊन दृष्टिहिनांना अमूल्य दृष्टी मिळून श्री लंकेवरील आपले अत्यंत लाजिरवाणे परावलंबन नष्ट होण्यास मोठाच हातभार लागेल असा सार्थ विश्वास वाटतो. मी काही फार मोठे कार्य करीत आहे असे मला मुळीच वाटत नाही. डॉ. हडसन सिल्वांनी श्री लंकेत जे केले त्यापासून स्फूर्ति घेउन या देशाला नेत्रदानात स्वयंपूर्ण करण्यात मी खारीचा वाटा उचलत आहे एवढेच!
कोणालाही काही माहिती हवी असल्यास, शंका-कुशंकाही असल्यास तसेच विविध प्रकारे या कार्यात काही हातभार लावायचा असल्यास जरूर संपर्क साधावा.

- श्री.वि.आगाशे email : shreepad.agashe@gmail.com
माझा ब्लॉग : www.netradaan.blogspot.com
पत्ता- सी ५४, रश्मी संकुल, मनोरुग्णालय मार्ग, ठाणे (पश्चिम ) ४००६०४ दूरध्वनी क्र. २५८०५८००
कार्यालय - २५५९४०४९(श्री.वि.आगाशे), २५५९२२४२ (पुष्पा आगाशे)
भ्रमणध्वनि - ९९६९१६६६०७ (श्री.वि.आगाशे), ८१०८८१५८२० (पुष्पा आगाशे)
९८६९७७९०५० आणि ९८१९७४९०५० (आशिष आगाशे )
९८५०९६५४५२ आणि ९२७१२१६२९४ (अनिल आगाशे, अलिबाग )

परिचयात्मक आणि ग्रंथालीच्या थिंक महाराष्ट्रसाठी लिहिलेला हा लेख माहितीसाठी साभार सादर केला आहे.

नेत्रदान - एक राष्ट्रीय आवश्यकता

विभिन्न भाषाओं में जानकारी देने हेतु आज मैं हिन्दी में जानकारी पोस्ट कर रहा हूँ .
--------------------------------- ------------------------------------------ नेत्रदान - एक राष्ट्रीय आवश्यकता
भारत मे करीब 1.25 करोड लोग दॄष्टिहीन है, जिसमे से करीब 30 लाख व्यक्ति नेत्ररोपण द्वारा दॄष्टि पा सकते हैं। सारे दॄष्टिहीन नेत्ररोपण द्वारा दॄष्टि नहीं पा सकते क्योंकि इसके लिये पुतलियों के अलावा नेत्र सबंधित तंतुओं का स्वस्थ होना जरुरी है। पुतलियां तभी किसी दॄष्टिहीन को लगायी जा सकती है जबकि कोई इन्हे दान में दे। नेत्रदान केवल मॄत्यु के बाद ही किया जा सकता है।
देश की इतनी अधिक जनसंख्या को देखते हुए 30 लाख नेत्रदान हो पाना आसान लगता हो परन्तु ऎसा नही है। तथ्य कुछ अलगही है, आइए इन्हे जानने की कोशिश कीजिये -
प्रति वर्ष 80 लाख मॄतको में सिर्फ़ 15 हज़ार ही नेत्रदान हो पाते हैं। क्या यह शोचनीय नही है? इससे भी अधिक दुर्भाग्यपूर्ण और शर्मिन्दा करने वाला तथ्य यह है कि बडी मात्रा में दान किये हुए नेत्र श्रीलंका से आते है। यह छोटासा देश, न सिर्फ़ हमें बल्कि अन्य देशों को भी दान में मिले नेत्र प्रदान करता है।
क्या यह करोडो भारतियों के लिए शर्म की बात नहीं है? जब कि हम अलग अलग क्षेत्रों में स्वावलम्बन प्राप्त कर चुके है या स्वावलम्बन प्राप्त करने का प्रयास कर रहे है तब क्यों न नेत्रदान के क्षेत्र में भी स्वावलम्बन प्राप्त् करें ?
कार्नियल प्रति रोपण के माध्यम से कार्नियल ब्लाइंड व्यक्ति को दॄष्टि दे पाना पिछले 40-50 वर्षों से वैज्ञानिक तकनीकी द्वारा संभव होने के बावजूद हम उसके उपयोग में पीछे क्यौं हैं ? आइये हम न सिर्फ़ नेत्रदान करें बल्कि उसका प्रचार भी करें और दुसरों को नेत्रदान के लिये प्रेरित करें।
नेत्रदान बहुत आसान है, रक्तदान से भी आसान ! नेत्रदान से जुडे कुछ तथ्य निम्न प्रकार हैं------
1. नेत्रदान के लिये उम्र एवं धर्म का कोई बन्धन नही हैं।चश्मा पहननेवाले या जिनका मोतीयाबिंद का आपरेशन हो चुका हो ऐसे व्यक्ति भी नेत्रदान कर सकते हैं।
2. केवल वही व्यक्ति जो एड्स, पीलिया या पुतलियों संबधीं रोगो से पीडित हो वह नेत्रदान नही कर सकते। परंतु इन सबका फ़ैसला नेत्र विशेषज्ञ द्वारा ही लिया जाना चाहिये क्यौंकि ऎसे नेत्र अनुसंधान के काम में आ सकते हैं।
3. किसी दुर्घटना में यदि पुतलियां ठीक हो तो मुंबई जैसे शहर में कारोनर या पुलिस की अनुमति से नेत्रदान जरुर किया जा सकता है।
4. नेत्रदान मॄत्यु के बाद 3 या 4 घंटे के अन्दर होना चाहिए। असाधारण परिस्थिति में 6 घंटे तक नेत्रदान हो सकता है।
5. नेत्रदान में समय सीमा का बहुत महत्व है, अतः नेत्रदान की इच्छा अपनी वसीयत में ना लिखे क्यौंकि वसीयत अक्सर मॄत्यु के कई दिनों या महिनों बाद भी खोली जाती है।
6. नेत्रदान की इच्छा व्यक्त करने का बेहतर तरीका यह है कि अपने घर के करीबी नेत्र बैंक का शपथ पत्र भरें। रिश्तेदार एंव मित्र, जिन्होनें आपके शपथ पत्र पर साक्षीदार के रूप में हस्ताक्षर किये हों, आपकी भावना समझ सकते हैं। इसके लिये आप अपने रिश्तेदार,मित्रों एंव पडोसियों से अपनी इच्छा की चर्चा कर सकते हैं। इससे आपकी इच्छा पूरी होने की संभावना बढ़ जाती है एंव सामाजिक जागरुकता भी आती है।
7. शपथ पत्र भरने के बाद आपको एक कार्ड भी दिया जायेगा जिसमें आपका रजिस्ट्रेशन क्रमांक अंकित होगा। इस कार्ड को आप सदा अपने साथ रखें। यात्रा के समय भी!
8. नेत्रदान के लिये यह जरूरी नही है कि मॄतक ने ही कोई इच्छा की हो या शपथ पत्र दिया हो । संबधियों की इच्छा पर भी नेत्र बैंक के विशेषज्ञ को बुलाकर नेत्रदान किया जा सकता है।
9. नेत्र बैंक के टेलिफोन नं. अपने घर एंव ओफिस में रखें, दीवारों पर प्रदर्शित करें।
10. मृत्यु के पश्चात् तुरंत ही नेत्र बैंक को सूचित करना अत्यावश्यक है। इसे कोई भी रिश्तेदार, मित्र या पडोसी सूचित कर सकते है एंव इसके लिये उसी नेत्र बैंक को सूचित करना जरूरी नही है जिसका शपथपत्र मॄतक ने भरा हो। समय की आवश्यकता के कारण सबसे करीबी नेत्र बैंक को सूचित करें।
11. आप से अनुरोध है कि उपरोक्त बातों को याद रखें। साथ ही सभी को नेत्र दान के लिये प्रेरित करें।
12. मॄतक का मृत्यु प्रमाण पत्र तैयार रखें और प्रमाण पत्र देने वाले डाक्टर को 10 सीसी ब्लड सैंपल लेने के लिये सूचित करें।
13. मॄतक की आंखों में आई ड्राप्स डालें। मॄतक की पल्कों को बन्द कर दे एंव उनके उपर भीगी रूई या कपडा रख दें।
14. कमरें में पंखे बन्द कर दें। यदि एअर कंडिशनर हो तो उसे चालू रखें। भारी लाईट ना रखें।
15. मॄतक का सिर करीब 6 इंच ऊपर, दो तकियों पर रखें।
सूचना मिलते ही नेत्र विशेषज्ञ मॄतक के घर जाकर नेत्र लेते है। इस प्रक्रिया में मात्र 20 मिनिट लगते है। इसके बाद आखों में रूई रखकर पुतली को ठीक से बंद कर देते है। जिससे मॄतक का चेहरा विद्रूप नहीं होता है।नेत्रों को या सिर्फ़ पुतलियों को शरीर से निकाल कर विशेष बर्तन (फ़्लास्क) में रखकर आई (नेत्र ) बैंक में लाया जाता है और कुछ प्रक्रिया के बाद उन्हें दॄष्टिहीनों को प्राथमिकता के अनुसार लगाया जाता है ये नेत्र दो से छः दॄष्टिहीन व्यक्तियों को ज्योति प्रदान कर सकते हैं। जिससे ना सिर्फ उनका जीवन बदल देता है अपितु उनके जीवन को हमेशा के लिये अंधेरे के अभिशाप से बाहर निकाल देते हैं।यह सब हम जरूर कर सकते हैं। समाज के लिये हम जीवित अवस्था में कुछ काम ना कर सकें, अपितु म्रुत्यु के पश्चात तो कर सकते हैं, समाज का ऋण चुका सकते हैं। आपसे निवेदन है कि आप नेत्रदान के लिये आगे आयें, आज यह हमारी राष्ट्रीय आवश्यकता बन गयी है। इस लेख को पढकर यदि आप नेत्रदान करने के लिये उत्सुक हो या आपको किसी प्रकार का कोई संदेह हो या किसी प्रकार की सहायता करना चाहते हों या आपके पास कोई सुझाव हो तो और पोस्टर प्रदर्शनी या व्याख्यानों के लिये संपर्क कर सकते हैं। आपसे अनुरोध है कि नेत्रदान के प्रचार के लिये इस संदेश का अधिक से अधिक प्रसार करें। साथ ही नेत्रदान अभियानो में अपना सहयोग दें, इसी आशा के साथ आप सभी को धन्यवाद।

श्री वि. आगाशे . सी-54, अशोक कल्प/रश्मी काम्प्लेक्स, मेंटल हास्पीटल रोड, ठाणे(पश्चिम)-400604
दूरभाष क्रमांक – 022-25805800 (सायं 6 बजे के बाद) मोबाईल - 9969166607
e mail : shreepad.agashe@gmail.com blog : www.netradaan.blogspot.com